مراسم سوگواره اربعین در عراق به بزرگترین اجتماعات مسالمتآمیز جهان مبدل شده است. زائرانی که مسیرِ نجف تا کربلا بهطول ۸۰ کیلومتر را پیاده، در مدت حدود سه الی پنج روز طی میکنند. دکتر سید جواد هاشمی فشارکی در گفتگو با سدید : مراسم ماه محرم و اربعین حسینی در چهلمین روز شهادت امام حسین (ع) بهطرق مختلف برگزار میشود و از قدمت تاریخی زیادی هم برخودار است، مراسم راهپیمایی اربعین نیز بهعلت فضیلت آن، دارای قدمت است. این مراسم در دهههای مختلف بهدلایل متفاوت دارای فراز و نشیبهایی بوده است، اما سالهای اخیر با استقبال ۲۰ میلیونی زائران حسینی، مراسم سوگواره اربعین در عراق به بزرگترین اجتماعات مسالمتآمیز جهان مبدل شده است. زائرانی که مسیرِ نجف تا کربلا بهطول ۸۰ کیلومتر را پیاده، در مدت حدود سه الی پنج روز طی میکنند تا به بین الحرمین مرکز اجتماع عاشقان برسند.
از این رو جمهوری اسلامی ایران در تلاش است تا این مراسم را بهطور مشترک با کشور عراق، به عنوان میراث معنوی در فهرست آثار معنوی یونسکو ثبت وماندگار کند. اربعین مانند یک ذخیره است که قابل استحصال در فواید و ابعاد مختلف است و نباید آنرا صرفاً یک پیادهروی ساده خلاصه کرد. درذیل دستاوردهای این حرکت سیاسی-مذهبی تبیین وارایه شده است.
نخستین دستاورد، توشه معنوی
نخستین دستاورد مراسم اربعین حسینی، کنده شدن افراد از مشغله روزمره و خلوتی برای خودسازی معنوی، توشه اندوزی اخروی و کسب ثواب حداکثری است که این این دستاورد، خمیرمایه دستاوردهای بعدی نیز میشود.
دومین دستاورد، جوشش دین اسلام
اربعین، رمز بقای اسلام و ارزشهای اسلامی است. اگر اربعین حسینی نبود، اسلام ناب به انحراف کشانده میشد و همانطور که امام حسین (ع) فلسفه قیامش را اصلاح دین جدش اعلام کردند، با فقدان اربعین قیام سیدالشهدا (ع) برای احیای اسلام ناب محمدی در دل تاریخ دفن میشد. مسلمانان با راهپیمایی به سمت حرم امام حسین (ع) به دشمن این پیام را مخابره میکنند که آرمانها و اهداف قیام امام حسین (ع) را فراموش نکرده و نمیکنند.
همچنین در طول مسیر اربعین حسینی، شاهد تجلی ایثار و فداکاری زائران هستیم که با مال و جسم خود مشغول خدمت رسانی به زوار هستند که این امر تنها در راه هدف والای امام حسین (ع) میسر میشود. درواقع در قرنها پیش امام حسین (ع) از همه چیز خود گذشت٬ تا دین حق زنده بماند و امروز بزرگترین جلوه عبودیت و بزرگترین حادثه سخت جهان حاصل جوشش خون و پیام کربلا است که ضامن زنده نگهداشتن مکتب اسلام شده است.
سومین دستاورد، معرفی مکتب
راهپیمایی اربعین با محور فرهنگ حسینی، موجب نزدیکی قلوب، وحدت عملی میان شیعیان، محبت، انسجام و احساس غرور و نشاط شده که برای مسلمانان با ملیتها و قومیتهای گوناگون در کنارهم پیام دوستی، برادری و همبستگی را دارد.
نهضت اربعین، تأکید بر هویت اسلامی کسانی است که از ملیتهای مختلف، گرایشها و قومیتهای مختلف در کنار هم جمع میشوند. شیعیان از سراسر جهان گرد هم میآیند و برای زائران امام حسین (ع) این حس وجود دارد که اینجا مرکز ثقل هویتی آنها ومرکز کسب انرژیهای نهفته است. واین حماسه بزرگ و تکرار آن در هر سال باعث امیدواری شیعیان به اینده درخشانشان میشود.
اربعین را میتوان یکی از معجزههای الهی در قرن جاری تلقی کرد. عاملی به نام اربعین حسینی با مهر و محبت اهل بیت (ع) شیعیان کشورهای مختلف را به یکدیگر نزدیکتر کرده است؛ حتی جنگ تحمیلی هشت ساله که برکشور ایران وملت عراق تحمیل شد و سبب خسارت به دوملت شده بود، به برکت اربعین نه تنها به کینه تبدیل نشد، بلکه موجب اوج اخوت وهمکاری شده است.
چهارمین دستاورد، ایجاد انگیزه برای ساید ادیان و مذاهب
با توجه به اینکه اغلب کشورهای جهان، سکولار مدیریت میشود و حکام این کشورها سعی در جدایی مردم از دین دارند، راهپیمایی اربعین ایجاد حرکت و انگیزه در میان مذاهب و ادیان کرده است و به نمادی در برابر شرایط ضد دینی حاکم بر جهان مبدل شده است.
پنجمین دستاورد، احیای فطرت بشریت
علیرغم سانسور شدید رسانههای دنیا، راهپیمایی میلیونی و بی نظیراربعین پیام عاشورا را به جهان مخابره کرده و این پیام در حال فراگیرشدن است به نحوی که امروز گوشهای ازادگان خسته از نظام بردگی صنعتی وفرهنگی، با ادبیات نهضت حسینی اشنا شده است. پیادهروی اربعین بشریت غرق در تنوع مادیات و لذایذ را به فطرت الهی درونی خویش فرا خوانده و راه نجات بخش بشریت را عرضه و به خود جذب کرده است. به فرموده رهبر معظم انقلاب یک مغناطیسی است که همه دلهای عاشق را به حرم باصفای امام حسین (ع) جذب میکند.
ششمین دستاورد، پیام رسانی به دشمنان
این حماسه بزرگ و تکرار هر ساله آن باعث حیرت و ناامیدی دشمنان اهل بیت (ع) و انسانیت شده است و همه آنهایی که مسائل جهان اسلام را رصد میکنند به خوبی واقف هستند که این حرکت میتواند سرآغاز قیام عمومی برای پایان دادن به ظلم و جور یزیدیان زمان شود.
دشمنان انسانیت و اسلام براساس منافع مادی خود، به دنبال سرکوب هر حرکت بیداری بخش و سرکوب ازاداندیشی در جهان هستند، اما جوشش اربعین حسینی این پیام عاشورا را صادر کرده که زندگی با ظالمان و سر فرو آوردن برظلم آنان، چیزی جز مرگ تدریجی و ذلتبار نیست و مرگ با عزت بسیار شرافتمندتر از این نوع زندگی است و این درسی است که امام حسین (ع) و یاران باوفایش در آن عاشورای خونین به بشریت دادهاند. اربعین یک قدرت نمایی و تمرین است و این راهپیمایی سرآغاز آزادسازی قدس شریف و نابودی محو رژیم صهیونیستی و فرو ریختن کاخهای ظلم و ستم و سپس زمینه ساز حکومت جهانی مهدوی است. ان شاء الله
در نهایت باید گفت که لازم است تا از ظرفیت بزرگ اربعین در طول سال برای حفظ دستاوردهای انقلاب جهانی اسلام، شهدا و نشر و نهادینهسازی معارف عاشورایی که همان حقیقتِ اسلام ناب است استفاده شود.
زیرساختهای کشورعراق براساس افق بلند مدت با چشم اندازحجم صد ملیونی زوار حسینی پیش بینی شود.
طرح جامع دو شهر نجف و کربلا مورد بازنگری قرار گیرد و تمامی تمهیدات لازم جهت پذیرش زوار فراهم شود.
طرح جامع جاده نجف تا کربلا، بهعنوان بزرگترین بین الحرمین جهان بهصورت یکپارچه و پیوسته طراحی و اجرا شود.
باتوجه موج روز افزون جمعیت ملل مختلف برای پیوستن به صف پیاده روی اربعین، حتی المقدر از اعزامهای انفرادی کاسته و جهت مدیریت بهتر به سمت اعزامهای کاروانی از تمامی کشورهای جهان پیش برویم.
خدمات رسانی درعین مکفی بودن نیازمندیهای ضروری نباید ازسادگی و بی الایشی خارج شود.
لازم است قرارگاه مرکزی اربعین متشکل از چند کشور و نیز قرارگاههای کشوری و قرارگاههای موضوعی تشکیل شده و در طول سال علاوه بر مسائل خدماتی و ایمنی وبهداشتی، مسایل فوق را نیز دنبال کنند.